- تمجید مقدس (احادیثی از زبان رسول الله(ص) در باره مقام و شان و منزلت علی (ع) )
حضرت رسول اکرم و پیامبر اعظم , محمد مصطفی صلوات الله علیه و آله وسلم مربی و استاد علی مرتضی (ع) بهترین شخص جهت معرفی و شناساندن شخصیت الهی و بی همتای امیر المومنین علی علیه سلام است .
از این رو 40 حدیث از مجموع احادیث ایشان را که در باره مقام و منزلت علی ابن ابی طالب علیه سلام نقل شده را جهت تبرک و استفاده عموم و کسب رضایت حضرت رب العالمین منتشر می نمایم. تا یار کرا خواهد و میلش به که باشد .
*************************************
1-حدیث استماع : حضرت رسول فرمود : خداوند عالم برای برادرم علی فضائلی عنایت فرمود و اختصاص داده که جز او کسی نمی تواند بشمرد . کسی که یکی از فضائل او را از روی عقیدت یاد کند و بگوید خداوند گناهان گذشته و آینده او را می بخشد هر چند با گناه جن و انس در عرصه قیامت بیاید و هر کس یک فضیلت او را بنویسد و حفظ کند و بگوید و در ورقی باقی گذارد فرشتگان برای او طلب آمرزش میکنند و هرکس یک فضیلت از او بشنود و بگوش هوش بسپارد ، خداوند گناهان او را بیامرزد و هرکس کتابی را مطالعه کند که فضایل علی در آن نوشته شده گناهانش محو گردد . (ابو نعیم اصفهانی و علامه حللی )
2- حدیث آل : علی (ع) آل محمد(ص) است و اولاد او نسل محمد(ص) است . (تاریخ الخلفا سیوطی جلد اول صفحه 64 و دارالمنشور صفحه 39 )
3- حدیث ابتلا : همانا خداوند در حدیث قدسی می فرماید در علم ازلی ما چنین گذشته است که علی را خود بیآزمایم و خلق را به علی بیآزمائیم و امتحان نمائیم ((پس علی مبتلی به خلایق است در حب و بغض او )) (در کتاب حلیه اولیا )
4-حدیث اجتماع : پیغمبر خدا (ص) فرمود :اگر همه مردم بر دوستی علی متفق می شدند آتش جهنم خلق نمی شد . (فردوسی دیلمی از ابن عباس )
5-حدیث الحق یا احق : پیغمبر خدا (ص) در حق علی فرمود : خدایا حق را با او ملازم گردان و به علی فرمود حق با تست و علی با حق است و حق با علی و این دو هرگز از هم جدا نمی شوند تا آنکه کنار حوض کوثر بر من وارد گردند . (جمع بین کتب صححاح)
6- حدیث دیگر در باره حق خلافت علی : پیغمبر خدا (ص) فرمود : یا علی هیچکس از تو سزاوارتر به مقام خلافت من نیست . (کشف التفاسیر- حافظ ابومحمد ثعلبی متوفی 217)
7- حدیث احصاء : پیغمبر خدا (ص) فرمود : خداوند متعال برای برادرم علی آنقدر فضیلت قرار داده که جز خدا کسی نمیتواند آنها را احصاء وشماره کند . (فضایل احمد حنبل و حافظ ابو عمرو فزاری متوفی 206 )
8- حدیث کل شی احصیناه فی امام مبین : از پیامبر در تفسیر این آیه پرسیدند امام مبین تورات است ، فرمودند نه ، گفتند انجیل است ، فرمودند نه ، گفتند قرآن است فرمودند نه ، آنگاه علی (ع) رسید در این لحضه پیامبر(ص) فرمودند اینست امام مبین و امام بحق و ناطق که خداوند علوم اولین و آخرین را در او جمع و احصاء فرموده است .(پیامی بزرگ از بزرگ پیامبران صفحه 171)
9- حدیث استوی : پیامبر اکرم (ص) فرمود :اسلام به نیروی شمشیر علی از خصومت کفار و مشرکین پیراسته شد .(ابو نعیم اصفهانی در کتاب حلیه الاولیا متوفی 430)
10- حدیث اطلاع : پیامبر اکرم (ص) خطاب به دخترش فاطمه زهرا میفرماید : خدای متعال به اهل زمین به علم کامل نظر فرمود و مرا به رسالت انتخاب کرد ، پس از آن باز به علم کامل به اهل زمین نگریست و شوهر تورا برگزید و بمن وحی فرستاد که او را با تو تزویج کنم و او را وصی خود گردانم .(حافظ خطیب بغدادی متوفی 463)
11- حدیث افضل الناس : پیامبر(ص) فرمود : ضربتی که علی در جنگ خندق بر عمروبن عبدود زد ثوابش از عمل امت من افزونتر است و در احادیث دیگر فرمود : علی افضل اوصیا و افضل انصار و مهاجرین است و افضل خلق خداوند است . (ابن مغازی شافعی متوفی 483)
12-حدیث انتجاء : پیامبر (ص) در باره علی (ع) فرمود: من علی را برنگزیدم و بزرگ نگردانیدم بلکه خداوند او را برگزید و اختیار نمود و بزرگ گردانید .(مسند احمد حنبل و صحیح ترمذی)
13- حدیث اهلی : پیامبر(ص) در ذیل خبر مباهله سر بلند کرد و فرمودند : پروردگارا علی و فاطمه و حسنین اهل بیت من هستند . (سعدبن وقاص در مسند ترمذی متوفی 279)
14- حدیث باب علم : پیامبر بارها و بارها فرمود : من شهر علمم و علی دروازه این شهر .( جامعه صغیر سیوطی 911)
15- حدیث بشری : پیامبر(ص) فرمود : یا علی تو وصی و جانشین و وزیر و وارث و پدر فرزندان من هستی . (ابو نعیم اصفهانی حلیته الاولیا )
16- حدیث ائمه : پیامبر(ص) فرمودند : پیشوایان پس از من دوازده نفر هستند ، که اول آنها توئی یاعلی و آخرشان قائم مهدی است که خداوند مشارق و مغارب را بدست او میگشاید .(احمد حنبل در مسند صفحه 281 چاپ 1211 از براءبن عازب[1] چنین روایت نموده است .
براءبن عازب میگوید در سفر حج با رسول خدا بودیم که در غدیر خم فرود آمدیم و اعلام نماز جماعت دادند و برای رسول خدا زیر دو درخت را جاروب نمودند نماز ظهر را بگذارد و دست علی را گرفته بود و فرمود آیا نمی دانید که من به مومنین از خودشان اولی به تصرفم ؟ گفتند چرا . پس دست علی را بگرفت و فرمود هرکس من مولای او هستم علی مولای اوست ، پروردگارا هر کس علی را دوست دارد او را دوست بدار و هر که او را دشمن دارد او را دشمن بدار و پس از آن عمر علی را استقبال نمود و گفت ای پسر ابیطالب گوارا باد تورا این مقام که هر صبح و شام مولای هر مومن و مومنه ای – تا آخر حدیث . (همه صححاح سته این حدیث را نقل نموده اند .)
17- حدیث امان : پیغمبر(ص) فرمود: اهل بیت من امان ساکنین زمین هستند . (این حدیث به 5 طریق از عامه و 4 طریق از خاصه نقل شده است .)
18- حدیث تمسک : پیغمبر(ص) فرمود: هرکس بخواهد براه نجات باشد و از فتنه ها و حوادث مصون بماند باید پس از من دست توسل و تمسک بدامان ولایت علی بزند ، راه علی راه نجات است . (احمد حنبل درمسند)
19-حدیث ثقلین : پیغمبر اکرم(ص) فرمود : در میان شما دو چیز را وامیگذارم که اگر به دامن آندو چنگ زنید هرگز گمراه نخواهید شد آنها قرآن و اهل بیت من هستند .(صحیح ترمذی)
20- حدیث حروف مقطع قرآن : از عجائب قرآن کریم این است که اگر حروف مقطع نورانی قرآن را در کنار هم بگذاریم و حروف مشابه را یکی بگیریم این جمله بدست می آید : (علی صراط حق نمسکه) یا (صراط علی حق نمسکه) ترجمه : طریق علی حق است و ما از راه حق پیروی خواهیم کرد .(از عامه 39 حدیث و از خاصه 82 حدیث وارد شده است .)
21- حدیث حب : پیغمبر اکرم (ص) فرمود : دوستی علی حسنه است – جبرئیل برمن نازل شد و گفت یا محمد خدایت امر فرموده که علی بن ابیطالب را دوست بداری – کسی که علی را دوست بدارد مرا دوست داشت ، دوستی علی حسنه و ثواب و نیکوئی است که هیچ گناهی به آن زیان نمیرساند .(کفایه الخصام صفحه 396)
22-حدیث خیر : پیامبر اکرم (ص) در باره حضرت علی (ع) فرمودند : علی بهترین بشر است ، هر که منکر شود کافر است ، علی بهترین نیکوکاران است ، علی بهترین این امت است ، علی بهترین کسی است که جانشین من می باشد ، علی بهترین اهل بیت من است ، علی بهترین خلایق است ، علی بهترین امت است که پس از تو برای فرمانروائی آفریده ام .(جابر و حذیفه و خطیب خوارزمی )
23- حدیث ذکر : ثعلبی از جابر جعفی در ذیل آیه (فاسئلوااهل الذکر) و منادی در حرف ذال نقل میکند که که پیغمبر فرمود مراد از آیه اهل ذکر علی است و یاد علی عبادت است و خود او فرمود نحن اهل الذکر .
24- حدیث سد باب : پیامبر گرامی اسلام (ص) فرمود : تمام در های مسجد پیغمبر را که به خانه سایر اصحاب باز می شد ببندند بجز خانه خودشان وخانه علی علیه سلام و فاطمه زهرا و علت این کار این است که آنها همیشه طاهراند و در حدیث دیگر فرمود یا علی حلال نیست هیچکس غیر از من و تو مجاور مسجد باشیم . (خصایص نسائی صفحه 17)
25- حدیث سما و سنام : پیامبر(ص) فرمود : مثل من و اهل بیت من مانند نمازهای پنجگانه است، من مانند نماز صبح و علی مانند نماز ظهر و فاطمه چون نماز وسطی و حسن و حسین چون نماز مغرب و عشاء هستند .
ابوهریره گفت از پیغمبر(ص) شنیدم که در آسمان 4صد هزار و در آسمان پنجم سیدهزار و در اسمان هفتم فرشتگان بیش از قبیله ربیعه و مضر هستند دیدم همه بر علی امیرالمومنین و دوستان او صلوات میفرستند و استغفار برای شیعیان او میکنند .(ابوهریره در کتاب شرف النبی)
26- حدیث شجره : پیغمبر فرمود : من و علی از یک درختیم و سایر مردم از درختان دیگر .
27- پیامبر اکرم (ص) به ام سلمه فرمود : ای ام سلمه این سخن را بشنو و گواهی ده همین علی است که امیر مومنان و بزرگ مسلمانان و صندوق علم من و دریست که از آن در باید بشهر علم و دین وارد شد و او برادر من و در دین و یگانه دوست من در دنیا و آخرت است و با من در بلند ترین مقام بهشت خواهد بود . (شرح ابن ابی الحدید معتزلی)
28- حدیث صراط : پیامبر اکرم (ص) فرمود : علی صراط محمد و آل محمد است ، و در حدیث انس روایت شده که فرمود : چون قیامت برپا شود و پل صراط را روی آتش جهنم بکشند که هیچ کس به بهشت نمی تواند برود مگر از روی این پل و از روی آن نمی گذرد کسی مگر نامه ولایت و دوستی علی در دست داشته باشد .
و در روایت دیگر است جواز من علی بن ابیطالب ، جواز عبور از پل باید مسجل به موهر و مهر علی باشد .
29- پیامبر اکرم (ص) فرمود : یا علی خوشا بر حال آنکه تو را دوست بدارد و اطاعت کند و وای بر حال کسی که تو را انکار کند و کینه تو را در دل بگیرد .(از عامه به 5 طریق و از خاصه به 11 طریق این حدیث آمده است .)
30- حدیث عروه : پیامبر اکرم (ص) فرمودند : پس از من فتنه پدید می آید که محیط افکار را تیره و تاریک میگرداند کسی در آن میان نجات می یابد که به زنجیر محکمی دست یابد . اصحاب گفتند یا رسول الله آن زنجیر و حلقه محکم کیست ؟ پیامبر(ص) فرمود : ولایت و دوستی علی است که بزرگ جانشینان من است .(منظور از جانشینان ائمه معصوم علیه سلام اند )
31- حدیث عدن : پیامبر اکرم(ص) فرمودند : خداوند چون بهشت عدن را آفرید ، فرمود خود را زینت ده و بهشت عدن خود را بیآراست و چهره خود را پیراست . پس خطاب شد بعزت و جلال خودم سوگند که تورا جز برای مومنین نیآفریدم ، آنگاه پیغمبر(ص) رو به علی کرده فرمود : یا علی تو بزرگ مومنان هستی و مومنان شیعیان تو هستند و اضافه فرمود : بحق کسی که مرا برسالت فرستاده بهشت عدن را جز برای تو و شیعیانت نیآفریده است .
32- حدیث علمته تعلیم و تعلم : پیغمبرخدا (ص) فرمود : هیچ علمی از وحی نیآموختم مگر آنکه آن علم را به علی آموختم و من شهر علمم و علی درب مدینه علم است . (ابن مغازی متوفی 483)
33- پیامبر اکرم(ص) فرمود : سر لوحه مومن دوستی و ولایت علی بن ابی طالب است .
34- حدیث غیاض : پیامبراکرم(ص) فرمود: یا اباالحسن اگر دریا جوهر شود و درختان علم قلم گردند و همه جن و انس نویسنده و محاسب شوند ، فضائل و مناقب تو را نتوانند بشمارند .
35- در شواهد التنزیل و ثعلبی در تفسیر آیه (قل لا اسئلکم علیه اجرا الاالموده فی القربی) و احمد حنبل در مسند خود مینویسد : دوستی علی و فاطمه و فرزندان آنهاست . بخاری در صحیح خود می نویسد قربی آل محمد هستند .
36- حدیث لوا : پیامبر اکرم (ص) فرمودند : روز قیامت علی پرچم دار شفاعت من است و بدست او کلید گنجهای رحمت پروردگار است .
37- حدیث لا حساب : پیامبر اکرم فرمودند : روز قیامت هفتاد هزار سلسله از امت من بدون حساب وارد بهشت میشوند .
آنگاه التفات به علی نموده فرمودند : یا علی آنها شیعیان و دوستان تو هستند و تو پیشواو رهبر آنها هستی .
38- پیامبر اکرم(ص) فرمود : من از خدا خواستم این راه صراط المستقیم برای علی و مخصوص او باشد . خداوند هم را مستقیم را مخصوص علی فرمود .
39- حدیث مع الحق : پیامبراکرم(ص) فرمودند: همیشه حق با علی است و علی برحق است و هرکجا حق است علی است و هرجا علی ست حق آنجا دور می زند . حق از علی جدا نیست و علی از حق جدا نمی شود تا سر حوض کوثر بر من وارد شود . (جمع بین صححاح)
40- حدیث مواسات : احمد حنبل در مسند خود می نویسد: در جنگ احد همه فرار کردند عثمان گریخت و خود را به مدینه رسانید و ابوبکر و عمر از جبهه جنگ گریختند و تنها علی بود که از پیامبر(ص) محافظت می کرد و جبرئیل نازل شد و فرمود این است معنی مواسات .
و در انتها زیارت آنجناب
زیارتنامه امیرالمومنین علی علیه سلام
السَّلاَمُ عَلَى الشَّجَرَةِ النَّبَوِیَّةِ وَ الدَّوْحَةِ الْهَاشِمِیَّةِ الْمُضِیئَةِ الْمُثْمِرَةِ بِالنُّبُوَّةِ الْمُونِقَةِ (الْمُونِعَةِ) بِالْإِمَامَةِ وَ عَلَى ضَجِیعَیْکَ آدَمَ وَ نُوحٍ عَلَیْهِمَا السَّلاَمُ السَّلاَمُ عَلَیْکَ وَ عَلَى أَهْلِ بَیْتِکَ الطَّیِّبِینَ الطَّاهِرِینَ السَّلاَمُ عَلَیْکَ وَ عَلَى الْمَلاَئِکَةِ الْمُحْدِقِینَ بِکَ وَ الْحَافِّینَ بِقَبْرِکَ
یَا مَوْلاَیَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ هَذَا یَوْمُ الْأَحَدِ وَ هُوَ یَوْمُکَ وَ بِاسْمِکَ وَ أَنَا ضَیْفُکَ فِیهِ وَ جَارُکَ فَأَضِفْنِی یَا مَوْلاَیَ وَ أَجِرْنِی فَإِنَّکَ کَرِیمٌ تُحِبُّ الضِّیَافَةَ وَ مَأْمُورٌ بِالْإِجَارَةِ فَافْعَلْ مَا رَغِبْتُ إِلَیْکَ فِیهِ وَ رَجَوْتُهُ مِنْکَ بِمَنْزِلَتِکَ وَ آلِ بَیْتِکَ عِنْدَ اللَّهِ وَ مَنْزِلَتِهِ عِنْدَکُمْ وَ بِحَقِّ ابْنِ عَمِّکَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ وَ عَلَیْهِمْ (عَلَیْکُمْ) أَجْمَعِینَ
سلام بر شجره طیبه نبوت پیغمبر و بر کهن درخت آل هاشم باد که درختى است نورانى و ثمر دهنده به نبوت که با (گل و ریاحین) امامت آراسته است و سلام بر دو هم جوار تو آدم و نوح علیهما السلام سلام بر تو و بر اهل بیت پاک و منزه تو باد سلام بر تو و بر فرشتگان اطراف تو و اطراف قبر مطهر تو باد
اى مولاى من اى امیر اهل ایمان این روز یکشنبه متعلق به شما و به نام شماست و من در این روز مهمان شما هستم و در جوار شما مرا به مهمانى بپذیر اى مولاى من و مرا پناه ده که تو بسیار بزرگوار و کریم و مهمان نوازى و از جانب خدا مأمور پناه دادن خلقى پس چیزى را که من به رغبت و شوق به درگاه تو آمده ام و از تو امید آن دارم ادا فرما به حق منزلت تو و اهل بیت تو نزد خدا و منزلت خدا نزد شما و به حق ابن عم تو رسول خدا که درود و تحیت خدا بر او و بر آل او تماما باد.
[1] - براءبن عازب از اصحاب پیغمبر(ص) است که در 14 غزوه در حضور پیامبر(ص) جنگید و در سال 24 ری بدست او فتح شد و در جنگهای جمل و صفین هم در رکاب امیر المومنین علی (ع) بود و در زمان مصعب درکوفه وفات یافت .