بخشی از عظمت هستی که توسط تلسکوپ ها قابل مشاهده شده
کهکشان چیست؟
ما در سیاره ای به نام زمین زندگی میکنیم که بخشی از منظومه شمسی در کهکشان راه شیری است.
اما منظومه شمسی ما کجاست؟
قسمت کوچکی از کهکشان راه شیری است که به طور مفصل میتوانید در مورد آنها در مطالب منظومه شمسی و کهکشان راه شیری بخوانید.
تصویر کهکشان راه شیری
کهکشان مجموعه عظیمی از گاز، گرد و غبار، ستاره و منظومه شمسی مربوط به خود است. اجزای یک کهکشان توسط نیروی جاذبه کنار هم نگه داشته میشوند. کهکشان ما یعنی کهکشان راه شیری دارای یک سیاهچاله بسیار سنگین در میانه خود است که گرانش بسیار بالای این سیاه چاله سبب میشود که اجزای کهکشان در کنار هم باقی بمانند.
وقتی به ستارههای آسمان شب نگاه میکنید ستارههای دیگری را در کهکشان راه شیری میبینید. اگر واقعاً نقطهای که در آن ایستادهاید تاریک و به دور از نور شهرها و خانهها باشد، میتوانید گروههای غبارآلود راه شیری را که به آسمان کشیده شدهاند را ببینید.
غیر از ما کهکشانهای بسیار زیادی وجود دارد تعداد آنها به قدری زیاد است که ما حتی شاید قادر به شمردن همه آنها نباشیم!
تلسکوپ فضایی هابل به مدت 12 روز فضای کوچکی در آسمان را مورد بررسی قرار داد و توانست 10 هزار کهکشان با هر اندازه، شکل و رنگ رصد کند. برخی دانشمندان باور دارند که بیش از صد میلیارد کهکشان در جهان وجود دارد.
بعضی از کهکشانها مانند کهکشان ما مارپیچ شکل هستند. آنها بازوهای خمیدهای دارند که آن را مانند یک چرخدنده نشان میدهد. کهکشانهای دیگری نیز وجود دارند که شکلی صاف و بیضی دارند و کهکشانهای بیضوی نامیده میشوند.
همچنین کهکشانهایی وجود دارد که مارپیچ یا بیضی نیستند. آنها شکل نامنظمی دارند و شبیه حباب هستند. نوری که از هر یک از این کهکشانها میبینیم از ستارههای درون این کهکشانها ناشی میشود.
گاهی اوقات کهکشانها بیش از حد به هم نزدیک میشوند و به یکدیگر برخورد میکنند. محققان اعتقاد دارند که کهکشان راه شیری ما روزی به آندرومدا نزدیکترین کهکشان در اطراف ما برخورد خواهند کرد. اما در حال حاضر جای نگرانی نیست زیرا این اتفاق در حدود پنج میلیارد سال دیگر رخ میدهد.
با این حال حتی اگر این اتفاق فردا هم رخ دهد ممکن است متوجه آن نشوید زیرا کهکشانها آنقدر بزرگ هستند که حتی اگر به یکدیگر برخورد کنند سیارات و منظومههای شمسی آنها اغلب به هم برخورد نمیکنند.
قبل از قرن 20 دانشمندان اطلاعی از وجود کهکشانهایی غیر از کهکشان راه شیری نداشتند. محققین پیشین آنها را به عنوان «سحابی» (Nebulae) طبقهبندی کرده بودند زیرا آنها مانند ابرهای فازی به نظر میرسیدند.
اما در دهه 1920 ستاره شناس سرشناس یعنی ادوین هابل نشان داد که سحابی آندرومدا در نوع خود یک کهکشان است ولی از آنجا که از ما بسیار دور است بیش از 2٫5 میلیون سال طول میکشد تا نور از آندرومدا عبور کند و به ما برسد. با وجود فاصله بسیار زیاد، آندرومدا نزدیکترین کهکشان بزرگ به کهکشان راه شیری است و در آسمان شب به قدری روشن است که با چشم غیر مسلح در نیمکره شمالی قابل مشاهده است.
شنیدستم که هر کوکب جهانیست جداگانه زمین و آسمانیست
زمین در جو این افلاک مینا چو خشخاشی بود برروی دریا
تو خود بنگر کزین خشخاش چندی سزد گر بر غرور خود بخندی
سرعت شما در جهان هستی چقدر است؟
جهانی
عظیم، سفری عجیب در کیهان با نیرویی شگفت انگیز:
در
همین حال که شما در حال خواندن این مطلب هستید نیروی گرانش دارد شما را به سفری
عجیب می برد.
زمین
روزی یک بار به دور محورش می گردد و شما را نیز با خود می گرداند. زمین با سرعتی
معادل 100،000 کیلومتر در ساعت در حال گردش به دور خورشید است و خورشید با سرعت
220 کیلومتر بر ثانیه به دور مرکز کهکشان راه شیری در حال گردش است و خود کهکشان
راه شیری با سرعتی معادل 600 کیلومتر بر ثانیه دور مرکز گرانش گروه محلی دور
می زند و ما نیز با آنها در حال دور زدن هستیم و تازه این هم آخر کار نیست زیرا
چرخه های گرانش وسیع تری هم در عالم وجود دارند.
گروه محلی بخشی از خانواده بزرگ تری از کهکشان هایی است که با نیروی گرانش به هم پیوسته اند به نام ابرخوشه سنبله(virgo) که مجموعه ایی از حداقل 100 خوشه ی کهکشانی.
هیچکس نمی داند چقدر طول می کشد تا خوشه ی محلی ما به دور خوشه ی سنبله بگردد.وسعت آن به قدری زیاد است که در کلمات نمی گنجد و 110 میلیون سال نوری امتداد دارد. یعنی اگر شما می توانستید با سرعت نور حرکت کنید 100 میلیون سال طول می کشید تا امتداد آن را طی کنید.
حتی با وجود داشتن چنین عظمتی، خوشه سنبله تنها یکی از میلیون ها خوشه موجود در بخش قابل مشاهده ی کیهان است.
امروزه معتقدند حتی ابرخوشه ها بخشی از ساختارهای بزرگ تری هستند که توسط گرانش به هم پیوسته اند، ساختارهایی موسوم به ریسمان های کیهانی یا دیوارهای بزرگ.
ما بخشی از ابرخوشه ی پیچیده حوث(piscrs-centus) هستیم.
در کمال تعجب با وجود اهمیت کیهانی و در دسترس بودن آن گرانش نخستین نیروی طبیعی است که انسانها به میزان زیاد قادر به درک آن شده اند.
نیرویی که تمام کهکشان ها و خوشه ها و عناصر جهان را کنار هم نگه می دارد، شما روزانه در حال شکستن هستید زمانی که یک لیوان آب را از روی میز برداشته و به راحتی میل می کنید.
منبع : کیهان شگفت انگیز